Alergeny kontaktowe
Do alergenów kontaktowych można zaliczyć bardzo wiele różnych substancji chemicznych, które przez swoje stałe działanie miejscowe na skórę wytwarzają stan uczulenia zwanego wypryskiem kontaktowym. Mechanizm powstawania wyprysku kontaktowego jest inny niż w przypadku chorób atopowych. W odpowiedzi na działanie alergenu powstają w ustroju nie reaginy (IgE), jak w alergii natychmiastowej, a uczulone limfocyty, które warunkują uruchomienie mechanizmów komórkowych typu późnego. W celu wykrycia alergii kontaktowej — wyniki testów skórnych z podejrzanymi alergenami odczytujemy nie po kilkunastu minutach, a po 3 dniach. Wyprysk kontaktowy powstaje wtedy, kiedy substancja uczulająca działa przewlekle, a mechanizmy obronne skóry są zaburzone przez działanie czynników chemicznych, mechanicznych, cieplnych, detergentów i innych. Wyprysk kontaktowy może powstać u każdego człowieka, jeżeli spełnione są te warunki, ale u ludzi z atopią powstaje łatwiej. Do substancji, które alergizują przez kontakt, najczęściej należą: nikiel, chrom, formalina, barwniki włókiennicze i stosowane przy barwieniu skór różne syntetyki, składniki maści leczniczych, środki zapachowe. U dorosłych wyprysk kontaktowy spotykamy częściej, ze względu na częsty i dłuższy kontakt z większą liczbą substancji uczulających, ale nawet niemowlęta mogą się uczulać przez kontakt. Uczulenie niemowlęcia, np. na formalinę, może nastąpić przez ubranie własne, jeżeli jest za ciasne i ociera stale te same miejsca skóry, albo przez ubranie dorosłych, którzy często noszą niemowlęta na rękach. Wiadomo, że do produkcji tkanin używana jest formalina. Do uczulenia wystarczy stały kontakt z tkaniną zawierającą ślady odczynnika, zwłaszcza wówczas, gdy skóra dziecka jest zmieniona przez działanie czynników chemicznych, mechanicznych czy infekcyjnych. Pocenie nasila tego typu zmiany kontaktowe. Z formaliną dziecko może się zetknąć również przez kosmetyki, środki owadobójcze, konserwujące, kleje, papier gazetowy i inne. U dzieci źródłem alergii kontaktowej mogą być ślady środków piorących, pozostałe na źle wypłukanym ubraniu lub pieluchach. Dzieci raczkujące uczulają się czasem na wykładzinę podłogową. Plastykowe lub gumowe zabawki mogą prowadzić do powstania zmian kontaktowych na palcach, policzkach, wokół ust. Modne kiedyś niklowane łóżeczka dla niemowląt niejednokrotnie były źródłem uczulenia kontaktowego na nikiel. Na ten metal dzieci mogą się uczulać przez zamki błyskawiczne, metalowe zapinki w ubraniu czy butach. U starszych dzieci mogą działać uczulająco oprawki okularów, niklowane zegarki, nożyczki używane do różnych zajęć, igły, klamki i inne przedmioty. Chrom występuje w bardzo wielu przedmiotach domowego użytku, z którymi dzieci mogą mieć kontakt, w zanieczyszczonym powietrzu i żywności. Metal ten znajduje się w klejach, atramencie, odczynnikach fotograficznych, farbach, papierze drzewnym, detergentach, garbnikach skór i skórach, zapałkach, tytoniu, cemencie, zaprawie murarskiej i w wielu, innych. Lista alergenów kontaktowych jest bardzo długa i ciągle się powiększa. Nie sposób omówić tu choćby najważniejszych grup związków uczulających. Na podstawie tych niewielu przykładów chciałabym zwrócić uwagę rodziców również na taką możliwość alergizacji. Na szczęście jednak wyprysk kontaktowy u dzieci jest o wiele mniej częsty niż u dorosłych, u których stanowi między innymi jeden z problemów chorób zawodowych. Warto odwiedzić też strony: jaki sport najlepiej odchudza | Polska kompostownia
