Dlaczego tytoń nie zawsze powoduje raka

Zarówno eksperymenty na zwierzętach, jak i badanie genetyczne całych społeczności potwierdzają tezę, że pewne osoby są predysponowa­ne do nowotworów przez nadmiernie aktywny układ detoksykacyjny wątroby. Aktywne układy detoksykacyjne wątroby były idealnie przystosowane do radzenia sobie z dużą ilością roślinnych związków chemicznych, i to zarówno tych szkodliwych, jak i pomocnych, znaj­dujących się w diecie ludzi pierwotnych. W dzisiejszych czasach brak owoców i warzyw nie zostawia tym enzymom nic lepszego do zrobie­nia, jak uaktywnianie kancerogenów przez utlenianie tłuszczy wielonienasyconych, związków chemicznych zawartych w przypalonych mięsach i innych toksyn z diety i środowiska. Nadmierna aktywność może zmienić nieszkodliwe w innych okolicznościach związki che­miczne w silne kancerogeny.

Gdy naukowcy zaczęli badać zależności pomiędzy dymem tytonio­wym i nowotworem płuc, musieli uwzględnić fakt, że niektórzy ludzie, którzy palą, nie zapadają na tę chorobę. Palenie odpowiada za 85% nowotworów płuc i około 35% wszystkich nowotworów, ale nie każdy palący zachoruje na nowotwór. Prawdopodobnie jest wiele genów, któ­re zwiększają podatność na nowotwory płuc wśród palaczy. Jesteśmy jeszcze daleko od zidentyfikowania ich wszystkich, ale kilka udało się dobrze poznać.

Białko zwane receptorem węglowodorów aromatycznych (AhR), które mieści się na powierzchni komórek płuc, wydaje się dotyczyć re­lacji pomiędzy nowotworem płuc a paleniem. Około 15% osób ma geny kodujące formę AhR o większym powinowactwie do powodujących nowotwory związków chemicznych z dymu. To oznacza, że są one bardziej skłonne do wiązania AhR we wrażliwych na uszkodzenie ko­mórkach, tworząc kombinacje związków, które znacząco zwiększają ryzyko nowotworu płuc wśród palaczy.

Gdy zacząłem sprawdzać te badania, okazało się, że receptor węglo­wodorów aromatycznych prawdopodobnie nie mógłby się rozwinąć, by wiązać związki chemiczne dymu tytoniowego, bo 50 000 lat temu nie było tytoniu. Receptor ten musiał się utworzyć, by wiązać się z określonymi związkami chemicznymi znajdującymi się w produk­tach roślinnych. W rzeczywistości receptor ten wiąże różnorodne substancje poza związkami znajdującymi się w dymie papierosowym. Gdy w naszym laboratorium wywoływano raka wątroby, ograniczając spożycie metioniny, kwasu foliowego i choliny, komórki wątroby miały nadmierną ilość receptorów węglowodorów aromatycznych i enzymu zwanego cytochromem P450, który aktywuje związki chemiczne z dymu papierosowego do tworzenia silnych kancerogenów.