Wysokie ryzyko, niskie ryzyko

Dobrze znany jest fakt, że ryzyko nowotworu jest w niektórych krajach większe niż w innych. Podczas autopsji ofiar wypadków śmiertelnych w częściach świata o niskim i wysokim ryzyku liczba mikroskopijnych nowotworów piersi i prostaty w ich organizmach jest podobna. Inny­mi słowy, powstawanie komórek nowotworowych w pewnych czę­ściach organizmu jest zjawiskiem, które „zdarza się powszechnie, jako część normalnego procesu starzenia u ludzi. Autopsje przeprowadza­ne u osób w wieku od 20 do 30 lat zwykle nie wykazują guzów pro­staty. U ofiar wypadków pomiędzy 40 a 60 rokiem życia pojawiają się patologiczne zmiany przednowotworowe. A powyżej sześćdziesiątki znaczna liczba przeciętnych mężczyzn ma niewielkiego raka prostaty, odkrywanego przypadkiem przy autopsji. Jednak liczba guzów, które rozrastają się do klinicznie wykrywalnych rozmiarów, jest 5 do 10 razy wyższa w państwach o wysokim ryzyku niż w państwach o niskim ry­zyku. Jeśli nowotwór rozwija się u osób z krajów o niskim ryzyku, ich guzy są zwykle mniej agresywne i wolniej się rozprzestrzeniają.

Gdy kobiety przenoszą się z nisko do wysoko zagrożonych krajów, ryzyko nowotworów piersi wzrasta u nich w ciągu 15 lat; odwrotna zależność jest także prawdziwa przy migracji z krajów wysoko do ni­sko zagrożonych. U ludzi proces rozwoju raka piersi z pojedynczej nieprawidłowej komórki do wykrywalnego guza również zajmuje około 15 lat. Okazuje się, że dieta ma największe znaczenie już po utworzeniu się nowotworu, działając hamująco łub pobudzająco na jego wzrost.